Jeśli zapytamy kogoś z jakim krajem kojarzy mu się ser od razu otrzymamy odpowiedź, że z Francją lub ze Szwajcarią. Jednak według badań archeologicznych najstarszy na świecie dowód na produkcję sera został znaleziony 7500 lat temu w Polsce, a dokładniej na Kujawach. Artykuł na ten temat pojawił się w prestiżowym Nature.
Archeolodzy znaleźli fragmenty neolitycznej ceramiki ze specjalnymi dziurkami, które dziś pojawiają się w naczyniach służących do produkcji sera. Po przeprowadzeniu analizy chemicznej znaleziono pozostałości mleka, co dobitnie przemawia za tym, że znalezisko służyło w przeszłości właśnie do jego wytwarzania.
Samo mleko zostało po raz pierwszy wykorzystane niedługo po udomowieniu bydła. Najstarsze dowody pochodzą sprzed 8000 lat z Bliskiego Wschodu, na którym doszło do rewolucji neolitycznej. Należy do tego przypomnieć, że kolejne znaleziska dowodzące produkcji sera datowane są na około 3000 rok p.n.e., czyli mniej więcej 2500 lat wcześniej niż na Kujawach.
Odkrycie technologii przetwarzania mleka na ser było bardzo ważnym wydarzeniem dla ówczesnych ludzi. Pozwoliło na znaczne dłuższe przechowywanie przetworów mlecznych oraz znacznie łatwiejsze przyswajanie produktu przez organizm.
.
Sery zagrodowe podbijają polskie podniebienia.
Polskie sery zagrodowe
Skoro tradycja serowarstwa na ziemiach polskich jest znacznie dłuższa niż we Francji nie możemy przejść obojętnie wobec dzisiejszych serów, którymi dzięki regionalnym producentom na nowo możemy się chwalić na świecie.
Przez wiele lat trwania w Polsce PRL-u, tradycja robienia własnych przydomowych serów zanikała. Powstawały duże mleczarnie produkujące często wątpliwej jakości przetwory z mleka. Pomimo tego, w wielu regionach mali rolnicy nadal przetwarzali mleko zgodnie z recepturą swoich babć i dziadków. Częściowo za sprawą tych właśnie ludzi po 89 roku zaczęły powstawać niewielkie serowarnie, które zaopatrywały miejscowe targi i bazary. Z drugiej strony sporo osób podobnie jak Marek Grądzki (sery grądzkie) to nowi producenci, którzy początkowo nieśmiało testowali nowe techniki i rodzaje sera, dzięki czemu przez lata doświadczeń i udoskonaleń doszli do prawdziwego kunsztu.
Rozwój serowarstwa w Polsce został dostrzeżony, a serom produkowanym przez regionalnych rolników nadano miano serów zagrodowych. Nazwę tę wymyślił i rozpropagował Gieno Mientkiewicz, który przemierzył całą Polskę katalogując ponad 300 producentów serów zagrodowych. Dzięki niemu oraz innym zapaleńcom dziś znacznie łatwiej zakupić pyszne polskie regionalne produkty, które z łatwością mogłyby rywalizować na międzynarodowych konkurach.
.
Rodzaje polskich serów zagrodowych
Jeśli lubimy próbować nowe smaki z pewnością powinniśmy zainteresować się m.in. takimi rodzajami jak:
-
Ser Herbowy Marka Grądzkiego
Oscypek
- Bryndza
- Ser wołoski
- Kreuzer
- Bursztyn
- Krzywonos
- Ser koryciński
- Lazur
- Czosnkowy
- Cheddar
- Frontiera Blue
- Gouda Farmerska
- Wiżajn
- Emilgrana
- Zadymer
- Kozidymek
.
Istnieje oczywiście wiele innych serów. Z roku na rok produkowanych jest coraz więcej ciekawych lokalnych specjałów, dlatego powinniśmy stale szukać swoich ulubionych odmian. Już niebawem z pewnością ruszy Prosto od Producenta, na którym nie zabraknie również regionalnych serów.
